3 Styczeń 2017

Ciąża to nie choroba, dlatego nie jest ona wskazaniem do zaprzestania pracy zawodowej. Nie każda praca jest jednak bezpieczna dla przyszłej mamy i jej dziecka. Jakie zagrożenia czyhają w miejscu pracy i kiedy zdecydować się na przerwę od pracy?

Dlaczego warto pracować w ciąży?

Badania naukowe dowodzą, że aktywność ma korzystny wpływ na przebieg ciąży i porodu oraz na rozwój płodu. Dostarczanie różnorodnych bodźców z otoczenia stymuluje prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka i zapobiega pojawieniu się u niego zaburzeń integracji sensorycznej. Aktywność zawodowa ma także wpływ na stan emocjonalny ciężarnej. Realizacja projektów zaspokaja potrzebę zaradności i samodzielności, a kontakt z ludźmi poprawia samopoczucie i zapobiega poczuciu osamotnienia. Istnieją jednak warunki pracy, których ciężarna powinna bezwzględnie unikać.

Kobietom ciężarnym nie wolno pracować w:

– godzinach nocnych,

– miejscach narażonych na promieniowanie elektromagnetyczne (np. radiolodzy, fizjoterapeuci) lub działanie środków chemicznych (np. laborantki, sprzątaczki),

– pomieszczeniach zadymionych dymem tytoniowym,

– hałasie powyżej 65 decybeli,

– na wysokościach, jeśli praca grozi upadkiem,

– stałej wysokiej temperaturze lub przy zmiennych temperaturach,

– warunkach silnego stresu psychicznego.

Przeciążenia w pracy

Przyszłe mamy powinny również unikać długotrwałej wymuszonej pozycji ciała bez możliwości zmiany. Kobieta nie może siedzieć dłużej niż cztery godziny na dobę przy monitorze, maszynie do szycia, kasie lub za kierownicą. Niekorzystne warunki wymuszają także zawody, które wymagają wielogodzinnego stania (sprzedawczynie, nauczycielki, fryzjerki) oraz dźwigania i przenoszenia ciężarów (pracownice magazynów, pielęgniarki lub ratowniczki przenoszące chorych). Narażone są również stewardessy – przeciążenia przy starcie samolotu i częsta zmiana stref czasowych działają niekorzystnie na zdrowie.

Zawody zwiększonego ryzyka

Niebezpieczne dla zdrowia matki i dziecka są zawody wymagające częstego kontaktu z chorymi (lekarze, przedszkolanki, opiekunki do dzieci). Badania* dowodzą, że kontakt z dużą ilością pyłków kwiatowych w późnym okresie ciąży zwiększa ryzyko wczesnego wystąpienia astmy u dziecka, dlatego kobiety pracujące w ogrodnictwie także powinny zastanowić się nad zaniechaniem pracy.

Czas pracy

Jeśli przed zajściem w ciążę kobieta pracowała w trybie zmianowym lub brała nadgodziny, pracodawca zobowiązany jest do zmiany w grafiku. Kobieta spodziewająca się dziecka nie może pracować w porze nocnej a jej czas pracy nie powinien przekraczać 8 godzin na dobę.

Konsekwencje

Skutki, jakie może nieść ze sobą praca w niekorzystnych warunkach to m.in.:
– zwiększone ryzyko przedwczesnego porodu

– wady rozwojowe płodu

– powikłania ciąży np. stan przedrzucawkowy

– mała masa urodzeniowa dziecka

– wolniejszy rozwój dziecka po urodzeniu

– większe ryzyko zachorowań u dziecka

Kiedy przerwać pracę?

Badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii i USA wykazały, że praca przez cały okres trwania ciąży jest szkodliwa jak palenie papierosów. Wskazane jest zatem, aby kobiety spodziewające się dziecka zawiesiły aktywność zawodową około trzy miesiące przed porodem a czas ten poświęciły na zadbanie o swoje potrzeby a przede wszystkim na odpoczynek.

Zwolnienie lekarskie

Podczas wizyty u ginekologa należy poinformować go o warunkach pracy. Jeżeli lekarz uzna, że w jakiś sposób zagrażają one ciąży, powinien wystawić zaświadczenie, które obliguje pracodawcę do zmiany stanowiska pracy lub udzielenia zwolnienia chorobowego.

Pracodawca zmuszony jest wówczas znaleźć zastępstwo lub rozdzielić obowiązki pracownicy pomiędzy pozostałych pracowników firmy na co najmniej rok. Może to zaburzyć funkcjonowanie przedsiębiorstwa dlatego odejście ciężarnej na L4 jest często postrzegane negatywnie przez pracodawców i współpracowników. Nie powinno to jednak stać się przyczyną dalszej pracy mimo wyraźnych przeciwwskazań. W tej sytuacji chodzi przecież o życie i zdrowie dwóch osób.

* Badania opublikowane w „Allergy, Asthma & Clinical Immunology”

~ Malwina